Có nên pha sữa công thức với nước cơm cho bé?

Nội dung I. Mẹ nên hiểu rõ bản chất thành phần sữa công thức và nước cơm II. Pha sữa công thức với nước cơm không tốt như mẹ vẫn tưởng III. Cảnh báo một số loại nước mẹ không dùng pha sữa công thức cho bé IV. Pha sữa bằng nước đun sôi để nguội hoặc nước đun sôi để nguội đến ngưỡng nhiệt độ theo quy định của nhà sản xuất là an toàn nhất

1.1. Thành phần nước cơm

Nước cơm hay còn có thể gọi là nước cháo là phần nước có chứa tinh bột và các chất dinh dưỡng được chắt ra từ nồi cơm đang sôi. Đây là một món ăn quen thuộc và vốn được biết đến là một loại thực phẩm ít gây dị ứng. Cách đây vài thế hệ về trước, nước cơm được sử dụng như một nguồn thức ăn thay thế cho những trẻ mẹ ít sữa hoặc không có sữa sau sinh.

Đem phân tích chi tiết về thành phần trong nước cơm nhất là cơm của gạo mới, đặc biệt gạo không xay xát quá kỹ sẽ cho kết quả, loại nước đặc biệt này cung cấp rất nhiều vitamin B1, tinh bột và glucid.

1.2. Thành phần dinh dưỡng trong sữa công thức

Sữa công thức cho trẻ em hay còn gọi là sữa bột trẻ em là các loại sữa được sản xuất dành riêng làm thức ăn cho trẻ qua mỗi giai đoạn phát triển, sữa có thành phần mô phỏng công thức hóa học của sữa mẹ và dùng để thay thế hoàn toàn hoặc một phần cho sữa mẹ.

Trong thành phần của sữa có đầy đủ các chất đạm, mỡ, đường, vitamin và chất khoáng giúp cơ thể bé phát triển và khỏe mạnh như:

- Chất đạm (protein) của sữa rất quý vì thành phần axit amin cân đối và độ đồng hóa cao.

- Sữa có nhiều vitamin tan trong chất béo nhất là vitamin A, sữa cũng là nguồn vitamin nhóm B, nhất là riboflavin (B2).

- Trong sữa có nhiều canxi dưới dạng kết hợp với casein, tỷ lệ canxi/photpho thích hợp nên mức đồng hóa và hấp thu cao.

- Chất béo (lipid)của sữa có giá trị sinh học cao vì ở trạng thái nhũ tương và có độ phân tán cao tạo điều kiện cho quá trình tiêu hóa và hấp thu dễ dàng. Lipid của sữa cũng chứa nhiều axit béo chưa no cần thiết, có Lecithin là một photphatit quan trọng có vai trò trong chuyển hóa và kéo cholesterol ra khỏi cơ thể.

Có thể đánh giá, nước cơm là một loại nước giàu dinh dưỡng, kết hợp với kinh nghiệm các thế hệ trước để lại nên nhiều mẹ nghĩ pha sữa công thức sẽ tốt cho trẻ, giúp bổ sung cho trẻ nhiều dưỡng chất hơn. Thậm chí có nhiều thông tin được chia sẻ, pha sữa công thức với nước cơm sẽ giúp trẻ tăng cân và ăn ngon miệng hơn.

Trên thực tế, cách pha sữa công thức với nước cơm này rất không khoa học và không tốt cho trẻ. Như các mẹ vẫn biết, trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi hệ tiêu hoá chưa phát triển hoàn thiện nên sẽ rất khó khăn khi phải tiêu hoá tinh bột có trong nước cháo.

Khi pha sữa với nước cháo các chất dinh dưỡng bổ sung lẫn nhau, nồng độ thành phần dinh dưỡng tăng cao, vượt qua giới hạn hấp thụ tiêu hoá qua đường dạ dày của trẻ. Cơ quan nội tạng của trẻ yếu ớt, không chịu được áp lực và “gánh nặng” quá lớn như thế, nên không những không tiêu hoá được mà còn có thể làm tổn thương cơ quan tiêu hoá của trẻ.

Ngoài ra, việc pha nước cơm hoặc nước cháo với sữa bột dinh dưỡng có thể làm cho bé chậm tiêu, chậm tăng trưởng chiều cao, chậm mọc răng, ngủ trằn trọc, khóc đêm… do hấp thu kém canxi trong sữa bởi tinh bột trong cháo sẽ cạnh tranh hấp thu với canxi.

Trong hầu hết các loại sữa công thức cho trẻ luôn chứa rất nhiều vitamin A, nhưng nước gạo và cháo chủ yếu là tinh bột, chứa chất oxidase sẽ phá vỡ thậm chí triệt tiêu vitamin A. Bé không dung nạp đủ vitamin A, với trẻ nhỏ, nhất là trẻ sơ sinh, thiếu vitamin A rất dễ gây suy nhược cơ thể, trí não và chậm phát triển, yếu, có nhiều bệnh.

Ngoài nước cơm thì các mẹ cũng không nên sử dụng các loại nước sau để pha sữa công thức cho trẻ:

3.1. Nước rau luộc

Theo khuyến cáo của các chuyên gia dinh dưỡng, tuyệt đối không nên dùng nước luộc rau để pha sữa cho trẻ. Rất nhiều trường hợp trẻ phải nhập viện vì tím tái, ngạt thở sau khi được mẹ dùng nước rau luộc pha sữa.

Đặc biệt là những loại nước luộc các loại rau như củ dền, cà rốt, nước cải bẹ xanh, bắp cải, củ cải đường... thường có chứa hàm lượng nitrat cao, sau khi ăn sẽ đi vào máu kết hợp với hemoglobin của hồng cầu tạo ra methemoglobin khiến hồng cầu mất khả năng vận chuyển oxy có thể gây tử vong nếu không điều trị  kịp thời. Hơn nữa, các loại rau thường được sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật nên khi nấu thường hòa tan trong nước luộc rau. Dùng nước luộc rau đó pha sữa sẽ có nguy cơ gây ngộ độc cho trẻ.

3.2. Nước hoa quả

Trái cây là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất cho cơ thể, đặc biệt là vitamin C giúp hấp thu tốt chất sắt có trong sữa và thực phẩm, tăng cường quá trình tạo máu của cơ thể nhất là trẻ nhỏ.

Tuy nhiên, nước trái cây hoàn toàn không thích hợp dùng để pha sữa vì trong nước trái cây có chứa nhiều vitamin C và một số acid hữu cơ. Các chất này sẽ làm vón casein (một loại protein chính trong sữa) dễ làm trẻ khó tiêu và đầy bụng.

Ngoài ra, cũng không nên cho trẻ uống sữa ngay sau hoặc trước khi ăn hoa quả. Một điều cần lưu ý nữa là không nên cho trẻ dưới 6 tháng tuổi uống các loại nước trái cây.